|
|
|
Ik voel me gelukkig bij het zien van deze bijeenkomst van
de meest uiteenlopende vrouwen en mannen. Door jullie kleuren,
door jullie gevarieerde talenten, maken jullie mijn leven mooi.
Dank aan alle bejaarden en aan de zieken die mij verzekerd
hebben dat ze voor mij zouden bidden, dank aan de kinderen die
mij een tekening hebben aangeboden. Dank aan de priesters en
de diakens van Evreux die me hebben bijgestaan en gesteund. Dank
aan de bisschoppen voor hun aanwezigheid. Dank aan hen die mij
dikwijls - en tot deze laatste dagen -
talrijke woorden van vriendschap hebben toegestuurd. Mijn bureau
ligt bedolven onder de stroom van jullie brieven. Welk een genade
voor mij, vergezeld te worden van al die tekens van goedheid
van jullie hart.
|
Toen ik hier bij jullie aankwam, 12 jaar geleden, was de kathedraal
groot genoeg voor alle bijeengekomen christenen. Op het moment
dat ik jullie verlaat, is de kathedraal niét meer groot
genoeg om allen die van verre gekomen zijn een plaats te geven.
De immense menigte bevindt zich buiten. Gelovigen of niet. |
Dank ook aan allen die niet geloven dat ze aan 'geloven'
toe zijn. De kritische waakzaamheid van ongelovigen is levenwekkend
: ze houdt het evangelisch geweten van de christenen wakker.
Laten we ons verheugen over de verscheidenheid in onze bijeenkomst.
We hebben elkaar nodig om op een creatieve manier te leven.
En hier zijn we dus nu samen om het boek van het Leven
te openen, het Woord van God is licht voor onderweg. Woord dat
de harten van hen die gekwetst zijn geneest en bevrijdt. Laat
geen haat bestaan, geen geweld in ons. Ons hart is niet gemaakt
om te haten. Dat de aarde beeft in Japan, dat de mensen elkaar
verscheuren in Tsjetsjenië, dat werklozen jongeren door
de donkere buurten van onze voorsteden dwalen, is al meer dan
genoeg verdriet voor God.
Ween niet. Loop niet als mensen in de rouw. Deze dag is
een dag van feest en van vreugde. De vloedgolf van vertrouwen
en solidariteit die bij de meest uiteenlopende mensen losgeslagen
is, is een teken van hoop. Datgene wat gebeurd is openbaart de
diepe verwachtingen die er leven, zowel in de maatschappij als
in de kerk. Een diep verlangen naar vrijheid van spreken, naar
het recht op verscheidenheid, naar respect voor de waardigheid
van ieder mens, naar democratie. Het zijn waarden die veel mensen
opeisen en verwachten, want vaak genoeg handelen en beslissen
mensen op verantwoordelijke plaatsen zonder rekening te houden
met de mensen. De apostel Paulus nodigt iedereen uit om op zijn
plaats zijn verantwoordelijkheid op te nemen.
Het Lichaam van Christus, dat is het Volk van God, hier
in Evreux, en overal. Dat zijn alle gelovigen, alle communauteiten
die van ver gekomen zijn, om op dit uur het Volk van God te zijn,
samengekomen voor de Eucharistie, voor de Dankzegging. Het Lichaam
van Christus vormt een geheel, dat door niets of niemand gebroken
mag worden, hier niet en elders niet. "Wees één,"
zegt Jezus opnieuw, opdat de wereld zou geloven dat Gij me gezonden
hebt." (Joh. 17, 21). Het Lichaam van Christus bestaat nog
niet in zijn volheid zolang er muren tussen de mensen zijn, en
meer nog, tussen de christenen, zolang niet allen " wier
dorst gelest werd door de Enige Geest" zullen genieten van
een echte erkenning in broederlijke liefde. Het Lichaam van Christus
, het Volk van God dat jullie hier vertegenwoordigen op dit moment,
is een plaats waar medelijden woont en alles gedeeld wordt. Als
één lid lijdt, dan delen alle leden in zijn leed,
als één lid eer wordt gebracht, delen allen in
zijn vreugde.
Jullie allen hier aanwezig, maak dat het Volk van God een
toekomst heeft. Jullie zijn het Lichaam van Christus. Elk van
ons op zijn plaats, zijn we leden van dit Lichaam. Elk van jullie
op zijn plaats, welke die ook mag zijn, draagt er zijn verantwoordelijkheid.
En die verantwoordelijkheid van het Volk van God, dat is
zijn zending. Het Evangelie van Lucas herinnert er ons aan dat
het de zending is van Christus zelf, en dat ze naar hem toe komt
vanwege God. Deze zending is niemands bezit. Niemand mag ze zich
toe-eigenen en zich er de eigenaar van noemen. Elke gedoopte
is er drager van, in de gemeenschap van de
Heilige Geest.
Die zending is niet veranderd sinds de dag dat Jezus, steunend
op de profetie van Jesaja, haar eens en voor altijd omschreven
heeft :
De Geest van de Heer rust op mij
Omdat de Heer me gewijd heeft door de zalving,
Hij heeft mij gezonden om aan armen het Goede Nieuws te brengen,
Hij heeft mij gezonden om aan gevangen te melden dat ze vrij
zijn,
Hij heeft mij gezonden om aan blinden te laten weten dat ze zullen
het licht zien,
Hij heeft mij gezonden om an verdrukten bevrijding te brengen,
en om een jaar aan te kondigen van weldaden vanwege de Heer.
Dit Schriftwoord, dat jullie zojuist hebben beluisterd,
het is vandaag dat het voltrokken wordt. Het wordt voltrokken
als wij het verkondigen in de meervoudsvorm, en in het heden.
De Heer zendt ons - jullie en mij - op de verschillende wegen
die de onze zijn en zullen zijn. De Heer zendt ons vandaag overal
heen om naar mensen toe te gaan, vrouwen en mannen, om
hetzelfde geluk aan te kondigen.
Wat ik met jullie beleefd heb in dit bisdom Ereux, dat
wat ik elders heb beleefd in allerlei omstandigheden en bij allerlei
gelegenheden, toont me klaar en duidelijk dat deze woorden van
Christus de enige weg zijn van de Zending. Elke christen, elke
gemeenschap, elke Kerk die niet eerst en vooral de weg kiest
naar de pijn en de ellende van de mensen, maakt geen enkele kans
om gehoord te worden als drager van Goed Nieuws. Elke mens, elke
gemeenschap, elke Kerk die niet eerst en vooral een broeder wordt
van elke mens, zal nooit de weg naar diens hart vinden, die geheime
plaats waar dat Goede Nieuws ontvangen kan worden.
Wat mij betreft, verbonden met de Kerk, zal ik mijn weg
verderzetten om aan armen het Goede Nieuws te brengen. Het Evangelie
is een boodschap van vrijheid en van liefde. God verkondigen
op vandaag, dat is de vrijheid van de mens verdedigen, wie hij
ook is. De vrijheid om waarlijk mens te worden, dat is ook leven
van solidariteit, in het bijzonder de
stem van de stemlozen zijn.
Het Lichaam van Christus is niet af, het is zich aan het
opbouwen. Laten we ervoor zorgen dat het toekomst heeft, elk
op onze manier, door respect te hebben voor mensen, door de vrijheid
van geweten en van meningsuiting te waarborgen, door ons open
te stellen voor de wereld die ook de wegen zoekt voor zijn toekomst.
Elk van ons is een kleine cel : noodzakelijk voor het leven van
het geheel. Voelt ze zich monddood gemaakt, kapotgemaakt, uitgesloten
- het hele
lichaam lijdt. Laten we op een broederlijke manier, zonder vrees,
meegaan met dit lichaam, zonder vrees, op wegen die vaak nieuw
en verontrustend zijn voor ons, maar tevens zo boeiend, en hoopgevend.
De Zending gaat voort. Ook die Zending is niet ten einde.
Laten we haar toekomst geven, elk volgens zijn roeping, inspelend
op wat gebeurt, met zijn eigen gaven. Een Zending die van langs
om meer broederlijk is : een Zending die trouw is aan de aandacht
voor de mens die Jezus bij voorkeur ontvangt : de kleinste onder
de zijnen.
Jezus is de arme, de uitgestotene, in wie we ons herkennen.
En paradoxaal genoeg, in hem is het dat de toekomst opengaat,
dat de Hoop geworteld is. De Kerk moet de Kerk zijn van de uitgesloten,
en niet van de uitsluiting.
Christus heeft, in zijn eigen vlees, die weg gekend : de
weg van de verlatenheid, van de onrechtvaardige veroordeling,
van de uitsluiting. De weg van de verrijzenis, waar de deuren
van de Hoop wijdopen staan op de wereld, voor de uren van vreugde,
van tederheid, voor de vrede die mogelijk is, voor de Hoop die
nooit overwonnen wordt.
De vloedgolf van vertrouwen en solidariteit die zich vandaag
heeft gevormd mag niet terug neervallen. We kunnen niet met de
armen gekruist blijven.
Wanneer een volk het woord neemt, gaan nieuwe wegen open,
worden initiatieven genomen. Als een volk het woord neemt, dan
is er geen vrees en geen angst meer, maar komen overal nieuwe
energieën vrij. |
|
|
|
Antwoord van Jacques Gaillot op de
drie voorstellen die hem vanwege de Franse bisschoppen werden
gedaan op 15 januari 1996 (2 mei 1996)
Men vraagt me vaak: "Mgr. Gaillot, wat zal er van u geworden?"
Ik heb nog nooit verborgen wat mij doet leven. Daarom beantwoord
ik ook deze vraag. En ik beantwoord haar des te liever omdat
een gans volk van uitgeslotenen mij met vertrouwen heeft onthaald
en van mij verwacht dat ik luister, hun toespreek, een gebaar
stel dat voor hen een steun
betekent in hun moeilijkheden.
Toen ik Evreux moest verlaten - januari 1995 - werd ik uitgenodigd
om te gaan wonen in de Rue du Dragon, tussen de daklozen, mensen
zonder werk en zonder papieren. Ik heb het geluk gehad te mogen
leven in de nabijheid van uitgesloten mensen, wat iets heel anders
is dan de ontmoeting van één avond, op een manifestatie
of een gespreksronde.
Een heel jaar lang heb ik kennis gemaakt met een plaats die
bruist van creativiteit en solidariteit, waar kennis en ervaring
voortdurend worden uitgewisseld. Uitgeslotenen, die diepe miserie
en wanhoop hadden gekend, kregen er weer zelfvertrouwen. Ik zag
hoe ze zich oprichtten, weer het woord namen, en verantwoordelijkheid
op zich namen.
Als medevoorzitter van de vereniging 'Droits devant' (Recht
op recht) en als erevoorzitter van de DAL (Droit au Logement
- Recht op woning) werd ik regelmatig, samen met Leon Schwarzenberg,
Albert Jacquard en Jacques Higelin, uitgenodigd om deel te nemen
aan de strijd om de waardigheid en de rechten te verdedigen van
hen die door de maatschappij in de steek gelaten worden: mensen
zonder papieren, die men in de clandestiniteit laat en in de
wanhoop.
Deze strijd tegen de uitsluiting, is dat ook niet de strijd van
de Kerken? Het volk van Evreux heeft me voorbereid en gevormd
voor de positieve ervaring die ik daar heb mogen opdoen, en die
ik niet uit mezelf gekozen had. Nu, als bisschop van Partenia,
heb ik met een enorm groot bisdom te doen, en met een groot volk.
Partenia is overal. Op één plaats goed geworteld
staan maakt een mens bekwaam om méér open te staan
voor het universele. Ik word uitgenodigd
om het woord te nemen, steeds verder, tot ver over de grenzen.
Elke dag word ik gevoeliger voor het appèl van de armen.
Mijn taak is niet te onderschatten. De problemen die het gevolg
zijn van de uitsluiting van mensen zijn veelvormig. het gaat
om een enorm grote uitdaging aan onze maatschappij, een uitdaging
waar geen enkele organisatie of vereniging goed weg mee weet.
Op dit domein, in de strijd tegen de uitsluiting, kan niemand
het monopolie hebben.
Met het oog op mijn ontmoeting met paus Johannes-Paulus II,
op de vooravond van kerstmis, heb ik hem geschreven: "Ik
vraag niets voor mezelf. Als bisschop mogen leven tussen daklozen
en migranten maakt dat ik deelgenoot kan zijn aan de zaligsprekingen
en de kracht van het Magnificat. Ik put er vrede en vreugde uit."
De (Franse) bisschoppen hebben mij dan drie voorstellen gedaan:
aalmoezenier worden in een psychiatrische instelling, in een
gewoon ziekenhuis, of in eengevangenis. Vrienden hebben er mijn
aandacht op gevestigd dat ik, als ik een van deze zware taken
op mij zou nemen, velen tekort zou doen, zowel in Frankrijk als
in het buitenland. Ze hebben mij gewezen op de vele gelovigen
die, sinds januari 1995, rechtop zijn gaan staan in een gemeenschappelijke
bezieling, die de solidariteit met de uitgeslotenen verbindt
met de vernieuwing van de Kerk. Zou ik al deze groepen in de
steek laten?
Zou ik al de engagementen die ze op zich hebben genomen, de rug
toekeren? Zou ik me dan niet onttrekken aan mijn verantwoordelijkheid,
een brede verantwoordelijkheid, ook tegenover de grote menigte
gemarginaliseerde, vergeten en ontkende mensen?
Na een tijd van gebed en bezinning heb ik gemeend in eer en
geweten 'neen' te moeten zeggen tegenover de voorstellen die
me werden gedaan. Ik aanvaard ze dus niet.
De dialoog met de bisschoppen zal verdergezet worden. Mijn
deur blijft helemaal open staan. De uitgeslotenen zelf, die zo'n
diepe behoefte hebben om in hun waardigheid erkend te worden,
zouden niet ongevoelig zijn voor een blijk van erkentelijkheid
vanwege de bisschoppen voor het werk dat ik met hen verricht…
In onze tijd, waar alles zo vlug evolueert, proeven we de
pijn en de vreugde van de geboorte van een nieuwe wereld. "Als
een volk het woord neemt, dan openen zich nieuwe wegen, dan worden
nieuwe initiatieven genomen. Als een volk het woord neemt, dan
is er geen angst meer, maar komt overal nieuwe energie vrij"
(homilie van de afscheidsviering in Evreux).
Jacques Gaillot, bisschop van Partenia. |
