 |
|
| • Pierre de Locht is van ons heengegaan |
|
| • In een dorp in de Ardèche |
|
| • Ontmoeting in Lissabon |
|
| |
|
| |
|
| Pierre de Locht is van ons heengegaan |
|
| |
|
 |
Ik verlies een vriend, die me heel nabij geweest is sinds mijn vertrek uit Evreux in 1995. Het heeft me niet onberoerd gelaten toen ik naar zijn begrafenis ging, in de kathedraal van Brussel, gevuld met een menigte vrienden en familie. Ik heb het gewaardeerd dat de viering plaatsvond in de kathedraal. Was het geen vorm van erkentelijkheid tegenover deze priester - een moraaltheoloog - die door de Kerk gestraft werd? |
|
|
| |
|
| Bij het kijken naar de kist, die gewoon op de grond stond, gingen mijn gedachten naar de tien laatste jaren, waarin Pierre regelmatig naar Parijs kwam om te werken aan onze “Catéchisme au goût de liberté” (‘Een catechismus die naar vrijheid smaakt’), en daarna aan de bijbelcommentaren. We deden het zo graag: samenwerken, van gedachten wisselen, elkaar verrijken met wat de ander dacht. |
|
| |
|
Pierre - de Kerk heeft hem veel pijn gedaan - was door en door menselijk. Het kind in hem stond gemakkelijk in bewondering bij de dingen van het leven, en keek met een positieve blik naar de andere mensen. “Ik ben verrast”, zei hij, “van de weerklank die mijn boeken kennen bij het publiek. Veel mensen herkennen zich erin en voelen zich bevrijd.”
|
|
| |
|
| Hij hield veel van de titel die ik aan mijn eerste boek had gegeven: “Ils m’ont donné tant de bonheur” (‘Ze hebben me zo gelukkig gemaakt!’). Lachend zei hij: “Dat een bisschop zoiets kan zeggen van de mensen van zijn bisdom, dat is prachtig!” |
|
| |
|
| De mis eindigde met een laatste vaarwel tot hem die ons zoveel gegeven heeft. Toen dacht ik aan die zeer mooie bladzijde uit het boek van hem dat kort voor zijn dood verschenen is. Pierre beschrijft daarin heel diepzinnig de laatste etappe van het leven en nodigt uit tot openheid op een hiernamaals dat we niet verwerven, maar dat ons geschonken wordt: |
|
| |
|
| “Bij deze etappe maakt alles plaats voor de stilte. Alle verantwoordelijkheden die we op ons genomen hebben, onze verdiensten en deugden, het recht op beloning dat we menen te hebben, en zelfs onze ideeën over het hiernamaals, over een eeuwige zaligheid – dat alles heeft geen gewicht meer. Die stilte – en misschien zelfs een zekere stilte van Godswege – is nodig om te maken dat er op dat ogenblik alleen nog vertrouwen overblijft. Niets anders meer om op te steunen, geen voedsel meer voor onderweg. Het gaat erom vertrouwen te hebben, een vertrouwen dat door niets meer wordt overschaduwd, verzwakt, begrensd. Een tot het uiterste gedreven vertrouwen. |
|
| |
|
De stilte die in deze ultieme fase noodzakelijk is, is vóór alles onze eigen stilte: de stilte van alles wat ons bezield heeft, wat ons strijdvaardig en creatief heeft gemaakt; de stilte ook van onze ideeën over God, van onze voorstellingen van het hiernamaals… alles waarmee we geneigd zijn onszelf zekerheid te verschaffen of ongerust te maken. Opdat alleen een vertrouwvol wachten overblijft: ‘Hoe moeilijk is het toch voor hen die rijk zijn om het Rijk van God binnen te treden!’ (Marcus 10,23)
|
|
| |
|
| Is het ook de stilte van God? Wie zal het zeggen? In elk geval, onze stilte, waarin we ons alleen nog op een ander verlaten, is een absolute voorwaarde als we ruimte willen vrijmaken voor de tederheid van God: de enige die aan deze overgang zin, leven, vreugde kan geven. Aan dit Pasen.” (Chrétiens aujourd’hui. Un engagement contradictoire?, p. 94) |
|
| |
|
| Het is op die manier dat mijn vriend Pierre is heengegaan. |
|
| |
|
 |
|
| |
|
| In een dorp in de Ardèche |
|
| |
|
 |
|
De FSU (Fédération syndicale unitaire de l’Ardèche) heeft me uitgenodigd in Saint-Michel-de Chabrillanoux, een dorp dat verloren ligt in de bergen. |
|
|
| |
|
| Deze beroepsorganisatie heeft niets te maken met de Kerk, maar heeft het toch gewaagd me uit te nodigen. Er staan twee debatten en twee concerten op het programma. Gelukkig heeft men me voorzien voor de debatten! |
|
| |
|
| Met de TGV kom ik aan in Valence. Een onbekende vrouw neemt me in de wagen en voert me de bergen in. Heel vlug laat ze me delen in haar vragen en twijfels: “Maakt geloven u gelukkig? En het leven na de dood? De verrijzenis van Jezus, dat kàn toch niet. Wat denkt u over mij, die niet gelovig ben, maar wel zoekende?” |
|
| |
|
| Wetend dat het een uur rijden is, voelde ik me nu al moe. “U bent zoekende”, zeg ik haar, “en dus op weg. Ik, die de vreugde ken van het geloof, ben ongetwijfeld niet genoeg meer op zoek.” |
|
| |
|
| In Saint-Michel-deChabrillanoux staat een katholieke kerk aan het uiteinde van het dorp en een protestantse kerk, even groot, aan het andere uiteinde. Deze streek heeft heel lange tijd een scherpe rivaliteit gekend tussen katholieken en protestanten. |
|
| |
|
| In het centrum van het dorp bevindt zich een bar. Hier is leven! Zonder dralen ga ik er binnen en groet de aanwezigen. Op een lange tafel staan streekgerechten uitgestald, samen met producten uit de wijngaard. Bij een feest hoort overvloed! Elk bedient zich en gaat met anderen aan tafel. |
|
| |
|
| Op het feest volgen allerlei toespraken. Over de ongebreidelde globalisering, de plaats van het Afrikaanse continent, de Franse immigratiepolitiek. Er is een collectief ‘Désert rebelle’ (Opstandige woestijn) dat ijvert voor een rechtvaardige landbouw. Velen hebben banden met Afrika en vertellen ons over hun ervaringen. |
|
|
|
| |
|
Een journaliste vertrouwt me toe: “Jullie denken hier allemaal hetzelfde. Er is geen plaats voor contestatie.” Ik antwoord haar: “Des te beter. Het is een moment van rust!”
|
|
| |
|
|
|
| Ontmoeting in Lissabon |
|
| |
|
| Het is de 17e Ontmoetingsdag van het Europees Netwerk Kerk in Beweging (Réseau Européen Eglises et Libertés). |
|
|
|
| |
|
Christenen uit verschillende landen van Europa die uit ervaring weten dat de huidige wereld tot stand komt door grensoverschrijdingen: van culturele, politieke, religieuze, geografische, historische grenzen… Ik bewonder deze christenen, hun openheid en uitwisselingen hebben een stempel geslagen op hen. De hele mensheid is hun horizon.
|
|
| |
|
| Een duidelijk teken van die openheid: al heel vlug werd gevraagd om een werkgroep te vormen i.v.m. Afrika. Er zijn talrijke banden tussen Europa en Afrika. Er zijn ondraaglijke situaties, zoals die in Darfoer. We moeten op het niveau van de Europese instellingen informatie doorgeven en druk uitoefenen. |
|
| |
|
| In Afrika worden moedige acties ondernomen door christenen, religieuzen, bisschoppen, die zich inzetten voor rechtvaardigheid. Sommige documenten zijn profetisch. Informatie hierover moet bekendgemaakt worden. |
|
| |
|
| Ik moest het samen met een Portugese vrouw hebben over “Het volk van God in een wereld in beweging”. Ik had het geluk mij te bevinden bij christenen die vrij zijn, die mensen uit alle windstreken ontmoeten op hun weg. Zij maken dezelfde beslissende ervaring mee die Jezus heeft gekend. De man van Nazareth heeft mensen ontmoet die, in het kader van de Wet, nooit de kans zouden gehad hebben God te ontmoeten. |
|
| |
|
 |
In het Dominicanenklooster van Lissabon sloot een eucharistieviering de ontmoeting af. Een Pinksterviering, op Afrikaanse ritmes en waarin iedereen, man en vrouw, in zijn eigen taal het woord heeft mogen nemen.
|
|
|
| |
|
